گزارش جلسه‌ی تفسیر قرآن به تاریخ 23/1/96

به نام آفریننده‌ی زیبایی‌ها

درود دوستان عزیز. دومین جلسه‌ی سال 1396 در چهارشنبه‌شب بیست و سوم فروردین هزار و سیصد و نود و شش برگزار شد. در این جلسه به یکی از آیات مهم سوره‌ی بقره رسیدیم. این آیه به نظر من یکی از نمونه‌های روشن بلاغت در قرآن است. مثلا در قرآن این مفهوم آمده است که ای پیامبر از تو درباره‌ی روح می‌پرسند بگو روح... . این فرمول بارها در قرآن تکرار شده است اما در این آیه کلمه‌ی بگو حذف شده است که این تناسب بسیار با محتوای آیه دارد. در این آیه خدا می‌گوید از تو درباره‌ی من می‌پرسند. بعد بدون آن که همان فرمول همیشگی بیاید، این گونه می‌آید که من نزدیکم.

ابتدای جلسه چند جمله‌ای راجع به نکات بلاغی قرآن سخن گفته شد و پس از آن هر کدام از دوستان تفسیری که مطالعه کرده بود را در جلسه ارائه داد. تفسیر التسنیم، تفسیر نمونه، تفسیر المیزان و تفسیر آیت‌الله طالقانی و تفسیر مرحوم صفایی در این جلسه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

در این جلسه بحث‌های مختلفی در جلسه داشتیم و به نکات مختلفی اشاره شده که می‌توان موارد زیر را برشمرد: تناسب فرم و محتوا در شعر، بلاغت در آیه‌ی 186 سوره‌ی بقره، روال کلی متن قران در مورد سوال‌هایی که از پیامبر پرسیده می‌شود، دعا به عنوان سلاحی در دست مومن، خدای نامتشخص، خدای متشخص انسان‌وار و خدای متشخص ناانسان‌وار، مادی‌گرایی در صورت برآورده نشدن حاجات، اشارات هفتگانه به آیه‌ی 186، نقل عبدالله سنان از امام صادق در خصوص دعا، فلسفه‌ی دعا و نیایش، دعا به عنوان عامل تخدیر، دعا به عنوان فضولی در کار خداوند، منافات داشتن دعا با رضایت، نگاه‌های مختلف در مواجه با مفهوم دعا، دعا و رضا، روشن شدن چراغ امید در دل انسان، نظریات الکسیس کارل در مورد دعا، کتاب «نیایش» اثر الکسیس کارل، روانپزشکی امروز و موافقت آن با دعا و ایمان، تحقیق‌های علمی راجع به دعا، اضطرار، دعا و عدم استقلال در عین قدرت، شروط اصلی اجابت دعا در روایات اسلامی: پاکی قلب- پاکی اموال- مبارزه با فساد- عمل به پیمان‌های الهی- عمل و کوشش در دعا، هشت دلیل اجابت نشدن دعا از دیدگاه امام علی، داستان دقوقی در مثنوی، دعا به عنوان بهانه‌ای برای نیایش با خداوند، اعتکاف، نظر آیت‌الله طالقانی کامل کردن روزه.

 

جلسه در ساعت 21:15 آغاز شد.

 

ابتدا متن آیات و سپس ترجمه‌ی آن را با هم خواهیم. برای معنی فارسی آیات از سایت پارس قرآن http://www.parsquran.com استفاده کردم. این سایت از سه ترجمه فولادوند، مکارم شیرازی و بهاالدین خرمشاهی استفاده کرده است که برای مقایسه هر سه ترجمه را در کنار هم خواهم آورد.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ‏

وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَلْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ ﴿١٨٦﴾

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُواْ لِي وَلْيُؤْمِنُواْ بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ ﴿۱۸۶﴾

‏‏ فولادوند: و هرگاه بندگان من از تو در باره من بپرسند [بگو] من نزديكم و دعاى دعاكننده را به هنگامى كه مرا بخواند اجابت مى‏كنم پس [آنان] بايد فرمان مرا گردن نهند و به من ايمان آورند باشد كه راه يابند

مکارم: و هنگامي كه بندگان من از تو درباره من سؤ ال كنند بگو) من نزديكم! دعاي دعا كننده را به هنگامي كه مرا مي‏خواند پاسخ مي‏گويم، پس آنها بايد دعوت مرا بپذيرند و به من ايمان بياورند تا راه يابند (و به مقصد برسند).

خرمشاهی: و چون بندگانم درباره من از تو پرسش كنند [بگو] من نزديكم و چون بخواندم دعاى دعاكننده را اجابت مى‏كنم، پس به فرمان من گردن نهند و به من ايمان آورند، باشد كه راه يابند

﴿سوره‌ی بقره؛ آیه‌ی 186﴾

برچسب‌ها: تفسیر قرآن, جلسه تفسیر قرآن به تاریخ 13960123 یک کلام به صد کلام؛ یادداشت‌های استاد محمد قهرمان؛ قسمت بیست و دوم؛ بهمن صباغ زاده...