متن مرتبط با «تربتی» در سایت یک کلام به صد کلام؛ یادداشت‌های استاد محمد قهرمان؛ قسمت بیست و دوم؛ بهمن صباغ زاده نوشته شده است
نگاهی به زندگینامه و شعر شهابی تربتی به قلم بهمن صباغ زاده
در صفحه‌ی فرهنگ و هنر شماره‌ی ۱۹۷ پیام ولایت که در ۱۸ آبان ۱۴۰۲ منتشر شده، در این شماره با زندگی و شعر شهابی تربتی شاعر و عالم عصر قاجار و پهلوی آشنا خواهید شد.در این شماره می‌خواهم بزرگ‌مردی را از شاعران تربت حیدریه به شما معرفی کنم که در این شهر منشأ خیر و برکت بود و فرزندان و نوادگانش از نامداران و مفاخر این شهر شدند. شاید خیلی از خوانندگان با زندگی‌نامه‌ی استاد محمود شهابی و یا استاد علی‌اکبر شهابی که از برجسته‌ترین استادان دانشگاه در زمان پهلوی بودند آشنا باشند اما پدر این دو استاد بزرگ کمتر شناخته شده است. این مطلب در معرفی شاعری اهل دل و اهل ذوق به نام شیخ عبدالسلام شهابی است که در زمان قاجاریه و پهلوی در این گوشه‌ی کوچک از خراسان بزرگ زندگی شاعرانه و عارفانه‌ای داشته است.عکس در حدود سال ۱۳۲۸ هجری شمسی گرفته شده است. سمت راست آقای رفیعی، مرحوم شهابی تربتی در وسط و سمت چپ آقای قندیلی قرار دارند.محمدابراهیم بن علی‌اکبر بن حسین بن خواجه‌محمد بن خواجه‌اسماعیل، که به نام عبدالسلام مشهور بود، در ۲۷ تیر ۱۲۶۰ هجری خورشیدی برابر با ۲۰ شعبان ۱۲۹۸ هجری قمری برابر با دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار در خانواده‌ای که همه از عالمان دین بودند در تربت حیدریه به دنیا آمد. نسبش به شخصی موسوم به خواجه می‌رسد که گفته‌اند از نزدیکان قطب‌الدین حیدر بوده است. طبق نظر اعتمادالسلطنه صاحب مرآة البُلدان جد بزرگ این شاعر یعنی خواجه در سال ۶۱۸ هجری قمری در تربت وفات کرد و در همان شهر مدفون شد. پدرش آخوند ملااکبر و پدربزرگش آخوند ملاحسین از علمای بنام تربت حیدریه بودند. پدرش ملااکبر در حاشیه‌ی قرآن میراثی خانواده نوشته است که هنگام تولد عبدالسلام، ستاره‌ی ذوالذنب در حول جدی طالع بود و لقب او را شها, ...ادامه مطلب
نگاهی به زندگینامه و شعر فانی تربتی به قلم بهمن صباغ زاده
در صفحه‌ی فرهنگ و هنر شماره‌ی ۱۸۴ پیام ولایت که در ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ منتشر شده، در این شماره با زندگی و شعر فانی تربتی شاعر دوره‌ی قاجاریه آشنا خواهید شد.فانی تربتیفانی تربتی مجتهدی نامدار و شاعری خوش‌ذوق در دوره‌ی قاجاریهمیرزا نصرالله در سال ۱۳۳۰ هجری قمری در تربت حیدریه به دنیا آمد. در اوایل عمر برای کسب علوم مرسوم زمان خود به مشهد مهاجرت کرد و در همان شهر سکونت گزید. او حکمت را نزد حاج ملا هادی اسرار، و فقه و اصول را نزد حاج سید محمد و حاج میرزا مسیح تهرانی آموخت. وی که در تحصیل علم بسیار جدی بود در سبزوار، تهران و عتبات تحصیل خود را تکمیل کرد و به عالی‌ترین مدارج علمی آن عصر یعنی اجتهاد رسید. حاج سید محمد مجاهد از دیگر استادان او بوده است.میرزا نصرالله پس از اتمام تحصیلات و گرفتن اجازهى اجتهاد در مشهد ساكن شد و به تدریس و تالیف پرداخت. کتاب‌های «طهارت» و «بیع» را در زمینه‌ی فقه نوشت. کتاب «فصول» کتابی بود که در علم اصول به رشته‌ی تحریر درآورد. کتاب «اجوبه المسائل» او حاشیه‌ای است که بر «قوانین الاصول» میرزاى قمى نوشته است. از میرزا نصرالله که در شعر فانی تخلص می‌کرد دیوان شعری به صورت مستقل بر جای نمانده اما اندک اشعاری پراکنده از وی به یادگار مانده است.میرزا نصرالله مجتهد در سال ۱۲۷۸ هجری قمری به مکه مشرف شد. او در میان مجتهدان هم‌عصر خود شهرتی داشت و شاگردانی تربیت کرد. به عنوان مثال میرزا حبیب الله شهیدی مشهور به حبیب خراسانی (۱۲۶۶ ه.ق تا ۱۳۲۷ ه.ق) برادر همسر و شاگرد او بود.حاج میرزا نصرالله مجتهد که در شعر «فانی» تخلص می‌کرد در ۹ صفر ۱۲۸۹ هجری قمری در مشهد دار فانی را وداع گفت. پیكرش در آستان قدس رضوی در صفهى عقب مسجد بالاسر که کهن‌ترین بخش از حرم امام رضاست به خاک, ...ادامه مطلب
نگاهی به زندگی و شعر رقمی تربتی به قلم بهمن صباغ زاده
در صفحه‌ی فرهنگ و هنر شماره‌ی ۱۸۲ پیام ولایت که در ۱۸ فروردین‌ماه ۱۴۰۲ منتشر شده، در این شماره با زندگی و شعر شاعر پیشین این آب و خاک به نام رقمی تربتی آشنا خواهید شد.خیری تربتیبا شاعران ولایت زاوه؛ نگاهی به زندگی و شعر دو تن از شاعران این آب و خاک که نشان کمی از ایشان بر جای مانده است، به قلم بهمن صباغ زادهاین بخش در نشریه‌ی پیام ولایت نگاهی دارد به شاعران این آب و خاک؛ گاهی به شاعران پیشین این ولایت می‌پردازیم و گاه به شاعران معاصر شهرستان. در این گوشه‌ی کوچک از خراسان بزرگ همواره ستارگانی در آسمان شعر و هنر درخشیده‌اند. در این شماره قرار است رقمی تربتی از خراسان را معرفی کنیم.رقمی تربتی، شاعری از تربت حیدریه در هندوستانشرح حال و نمونه‌ی شعر رقمی تربتی در تذکره‌ی (روز روشن) آمده است. البته مرحوم علی اکبر گلشن آزادی نیز چند خطی درباره‌ی وی نوشته است که با متن تذکره‌ی روز روشن مطابقت دارد.تذکره‌ی روز روشن به قلم محمد مظفر حسین صبا در سال ۱۲۹۵ هجری قمری تالیف شده است و از آن جهت اهمیت دارد كه به شرح حال بسیاری از شاعران پارسی‌گوی هندوستان پرداخته است و از نام‌هایی سخن به میان می‌آورد که در سایر تذكره‌های فارسی کمتر نشانی از آن نام‌ها به چشم می‌خورد. شیوه‌ای که صاحب تذکره در آوردن شرح حال‌ها از آن سود جسته است آوردن اسامی شاعران به ترتیب حروف الفباست. در این شیوه وی اول به تخلص شاعر و یا عنوان وی اشاره دارد و سپس به ذکر کامل نام شاعر می‌پردازد. این کتاب فاقد فهرست نام شاعران می‌باشد اما در پایان کتاب فهرست هر باب با تعداد شاعران در آن باب آمده استملا زین العابدین از اهالی تربت حیدریه بوده و رقمی تخلص می‌کرده است. با توجه به این که نام رقمی تربتی در تذکره‌ی روز روشن آمده است می, ...ادامه مطلب
زندگینامه و شعر فردی تربتی به قلم بهمن صباغ زاده
در صفحه‌ی فرهنگ و هنر شماره‌ی ۱۸۱ پیام ولایت که در ۲۳ اسفندماه ۱۴۰۱ منتشر شده، در این شماره با زندگی فردی تربتی شاعر پیشین این آب و خاک آشنا خواهید شد.فردی تربتیبا شاعران ولایت زاوه؛ نگاهی به زندگی و شعر فردی تربتی که نشان کمی از ایشان بر جای مانده است، به قلم بهمن صباغ زادهاین بخش در نشریه‌ی پیام ولایت نگاهی دارد به شاعران این آب و خاک؛ گاهی به شاعران پیشین این ولایت می‌پردازیم و گاه به شاعران معاصر شهرستان. در این گوشه‌ی کوچک از خراسان بزرگ همواره ستارگانی در آسمان شعر و هنر درخشیده‌اند. در این شماره قرار است دو تن از شاعران پیشین این گوشه از خراسان را معرفی کنیم.خراسان را مهد زبان پارسی و شعر پارسی می‌دانند و بنای شعر در تربت حیدریه هم قدمتی دارد به اندازه‌ی شعر پارسی. از وقتی تذکره‌نویسی به شکل امروز معمول شد و آوردن زندگینامه و نمونه‌ی شعر شاعران به صورت مستقل رسم شد، همواره در تذکره‌های شعر فارسی، تعدادی از شاعران این آب و خاک هم حضور داشتند. ولایت زاوه و حدود و تاریخ آن با جزئیات در کتاب «جغرافیای تاریخی ولایت زاوه» به قلم شاعر همشهری استاد محمدرضا خسروی به تفصیل بیان شده است که می‌توانید به مطالب ارزشمند آن کتاب مراجعه کنید.قدیمی‌ترین تذکره مشتمل بر شرح حال شاعران در اوایل سده‌ی هفتم هجری توسط نورالدین محمد عوفی تدوین شد. او نام کتابش را «لُباب الباب» گذاشت و در کتاب او شاعران زاوه هم در کنار دیگر شاعران خراسان معرفی شدند. بعد از محمد عوفی دیگر نویسندگان پارسی‌زبان هم به نوشتن شرح حال شاعران پرداختند و هر کدام به شکلی سعی کردند در کتابی که تدوین می‌کنند مختصر و مفید شاعران پیش از خود و معاصر با خود را معرفی کنند. تذکره‌نویسان راجع به شاعرانی که در همان قرن می‌زیسته, ...ادامه مطلب
زندگینامه و شعر فیضی تربتی به قلم بهمن صباغ زاده
در صفحه‌ی فرهنگ و هنر شماره‌ی ۱۸۱ پیام ولایت که در ۲۳ اسفندماه ۱۴۰۱ منتشر شده، در این شماره با زندگی فردی تربتی شاعر پیشین این آب و خاک آشنا خواهید شد.فیضی تربتیبا شاعران ولایت زاوه؛ نگاهی به زندگی و شعر فیضی تربتی که نشان کمی از ایشان بر جای مانده است، به قلم بهمن صباغ زادهاین بخش در نشریه‌ی پیام ولایت نگاهی دارد به شاعران این آب و خاک؛ گاهی به شاعران پیشین این ولایت می‌پردازیم و گاه به شاعران معاصر شهرستان. در این گوشه‌ی کوچک از خراسان بزرگ همواره ستارگانی در آسمان شعر و هنر درخشیده‌اند. در این شماره قرار است دو تن از شاعران پیشین این گوشه از خراسان را معرفی کنیم.خراسان را مهد زبان پارسی و شعر پارسی می‌دانند و بنای شعر در تربت حیدریه هم قدمتی دارد به اندازه‌ی شعر پارسی. از وقتی تذکره‌نویسی به شکل امروز معمول شد و آوردن زندگینامه و نمونه‌ی شعر شاعران به صورت مستقل رسم شد، همواره در تذکره‌های شعر فارسی، تعدادی از شاعران این آب و خاک هم حضور داشتند. ولایت زاوه و حدود و تاریخ آن با جزئیات در کتاب «جغرافیای تاریخی ولایت زاوه» به قلم شاعر همشهری استاد محمدرضا خسروی به تفصیل بیان شده است که می‌توانید به مطالب ارزشمند آن کتاب مراجعه کنید.قدیمی‌ترین تذکره مشتمل بر شرح حال شاعران در اوایل سده‌ی هفتم هجری توسط نورالدین محمد عوفی تدوین شد. او نام کتابش را «لُباب الباب» گذاشت و در کتاب او شاعران زاوه هم در کنار دیگر شاعران خراسان معرفی شدند. بعد از محمد عوفی دیگر نویسندگان پارسی‌زبان هم به نوشتن شرح حال شاعران پرداختند و هر کدام به شکلی سعی کردند در کتابی که تدوین می‌کنند مختصر و مفید شاعران پیش از خود و معاصر با خود را معرفی کنند. تذکره‌نویسان راجع به شاعرانی که در همان قرن می‌زیسته, ...ادامه مطلب
با شاعران ولایت زاوه؛ نگاهی به زندگی و شعر امتی تربتی: شاعری در زمان خود مشهور اما گمشده در غبار زما
با شاعران ولایت زاوه؛ نگاهی به زندگی و شعر امتی تربتی: شاعری در زمان خود مشهور اما گمشده در غبار زمان، به قلم بهمن صباغ زادهاین بخش در نشریه‌ی پیام ولایت نگاهی دارد به شاعران این آب و خاک؛ گاهی به شاعران پیشین این ولایت می‌پردازیم و گاه به شاعران معاصر شهرستان. در این گوشه‌ی کوچک از خراسان بزرگ همواره ستارگانی در آسمان شعر و هنر درخشیده‌اند. در این شماره قرار است یکی از شاعران خوش‌ذوق عهد صفویه در قرن دهم را حضورتان معرفی کنم.خراسان را مهد زبان پارسی و شعر پارسی می‌دانند و بنای شعر در تربت حیدریه هم قدمتی دارد به اندازه‌ی شعر پارسی. از وقتی تذکره‌نویسی به شکل امروز معمول شد و آوردن زندگینامه و نمونه‌ی شعر شاعران به صورت مستقل رسم شد، همواره در تذکره‌های شعر فارسی، تعدادی از شاعران این آب و خاک هم حضور داشتند. ولایت زاوه و حدود و تاریخ آن با جزئیات در کتاب «جغرافیای تاریخی ولایت زاوه» به قلم شاعر همشهری استاد محمدرضا خسروی به تفصیل بیان شده است که می‌توانید به مطالب ارزشمند آن کتاب مراجعه کنید.قدیمی‌ترین تذکره مشتمل بر شرح حال شاعران در اوایل سده‌ی هفتم هجری توسط نورالدین محمد عوفی تدوین شد. او نام کتابش را «لُباب الباب» گذاشت و در کتاب او شاعران زاوه هم در کنار دیگر شاعران خراسان معرفی شدند. بعد از محمد عوفی دیگر نویسندگان پارسی‌زبان هم به نوشتن شرح حال شاعران پرداختند و هر کدام به شکلی سعی کردند در کتابی که تدوین می‌کنند مختصر و مفید شاعران پیش از خود و معاصر با خود را معرفی کنند. تذکره‌نویسان راجع به شاعرانی که در همان قرن می‌زیسته‌اند اطلاعات بسیار خوبی به خواننده می‌دهند اما در مورد شاعران پیشین به ذکر چند جمله‌ی کلی و تکرار مطالب تذکره‌های پیش از خود اکتفا می‌کنند.در گ, ...ادامه مطلب
